AN Book of Fives 5.1.1.1 to 5.1.1.10 (Pali)

From Dhamma Wiki
Jump to navigation Jump to search

Sutantapiṭake Aṅguttaranikāyo Tatiyo bhāgo

Pañcakanipāto 1. Paṭhamo paṇṇāsako 1. Sekhabalavaggo

Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.

5. 1. 1. 1 (Sekhabalasaṅkhittasuttaṃ)

1. Evaṃ me sutaṃ: ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhu āmantesi: Bhikkhavoti. Bhadanteti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca: Pañcimāni bhikkhave sekhabalāni. Katamāni pañca: saddhābalaṃ hiribalaṃ1 ottappabalaṃ viriyabalaṃ 2: paññābalaṃ. Imāni kho bhikkhave pañcasekhabalāni. Tasmātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ: "saddhābalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena, hiribalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena, ottappabalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena, viriyabalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena, paññābalena samannāgatā bhavissāma sekhabalenā"ti. Evaṃhi vo bhikkhave sikkhitabbanti. *

5. 1. 1. 2 (Sekhabalavitthatasuttaṃ) (Sāvatthinidānaṃ:)

2. [PTS Page 002] [\q 2/] pañcimāni bhikkhave sekhabalāni. Katamāni pañca: saddhābalaṃ hiribalaṃ ottappabalaṃ viriyabalaṃ paññābalaṃ

1. Hirībalaṃ machasaṃ, syā 2. Viriyabalaṃ machasaṃ

  • Idamavoca bhagavā attamanā te bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinanduntimachasaṃ

[BJT Page 004] [\x 4/]

Katamañca bhikkhave saddhābalaṃ: idha bhikkhave ariyasāvako saddho hoti. Saddahati tathāgatassa bodhiṃ:'itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathī satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā'ti. Idaṃ vuccati bhikkhave saddhābalaṃ.

Katamañca bhikkhave hiribalaṃ: idha bhikkhave ariyasāvako hirimā hoti. 1 Hirīyati Kāyaduccaritena vacīduccaritena, manoduccaritena hirīyati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Idaṃ vuccati bhikkhave hiribalaṃ.

Katamañca bhikkhave ottappabalaṃ: idha bhikkhave ariyasāvako ottappī hoti. Ottappati kāyaduccaritena, vacīduccaritena, manoduccaritena. Ottappati pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Idaṃ vuccati bhikkhave ottappabalaṃ.

Katamañca bhikkhave viriyabalaṃ:2 idha bhikkhave ariyasāvako āraddhaviriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷha parakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Idaṃ vuccati bhikkhave viriyabalaṃ. Katamañca bhikkhave paññābalaṃ idha bhikkhave ariyasāvako paññavā hoti, udayatthagāminiyā3 paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya sammādukkhakkhayagāminiyā. Idaṃ vuccati bhikkhave paññābalaṃ.

Imāni kho bhikkhave pañcasekhabalāni.

Tasmātiha bhikkhave evaṃ sikkhitabbaṃ: sadudhābalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena. Hiribalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena. Ottappabalena [PTS Page 003] [\q 3/] samannāgatā bhavissāma sekhabalena. Viriyabalena samannāgatā bhavissāma sekhabalena. Paññābalena samannāgatā bhavissāma sekhabalenāti. Evaṃ hi vo bhikkhave sikkhitabbanti.

5. 1. 1. 3 ( Dukkhasuttaṃ)

3. Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ savupāyāsaṃ4 sapariḷāhaṃ, kāyassa ca bhedā5 parammaraṇā duggati Pāṭikaṅkhā. Katamehi pañcahi:

Idha bhikkhave bhikkhu assaddho hoti, ahiriko hoti, anottappī 6 hoti, kusīto hoti, duppañño hoti.

Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgano bhikkhu diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ savupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ, kāyassa ca bhedā parammaraṇā duggati pāṭikaṅkhā.

1 Hirīmā machasaṃ 2 vīriyabalaṃ machasaṃ 3. Udayabbayagāminiyā sīmu 4. Sa upāyāsaṃ syā, machasaṃ 5. Kāyassabhedā syā 6 anottāpī sīmu.

[BJT Page 006] [\x 6/]

Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharati avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ. Kāyassa ca bhedā parammaraṇā sugati pāṭikaṅkā. Katamehi pañcahi:

Idha bhikkhave bhikkhu saddho hoti, hirimā hoti, ottappī hoti Āraddhaviriyo hoti, paññavā hoti.

Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhaṃ viharati avighātaṃ anupāyāsaṃ apariḷāhaṃ, kāyassa ca bhedā parammaraṇā sugati pāṭikaṅkhāti. 5. 1. 1. 4 (Yathābhatasuttaṃ)

4 Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye. Katamehi pañcahi: Idha bhikkhave bhikkhu assaddho hoti, ahiriko hoti, anottappī hoti, kusīto hoti, duppañño hoti. Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi Samannāgato bhikkhu yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye.

[PTS Page 004] [\q 4/] pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu yathābhataṃ nikkhitto evaṃ sagge. Katamehi pañcahi. Idha bhikkhave bhikkhu saddho hoti, hirīmā hoti, ottappī hoti, āraddhaviriyo hoti, paññavā hoti, imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu yathābhataṃ nikkhitto evaṃ saggeti.

5. 1. 1. 5 (Sikkhāpaccakkhānasuttaṃ)

5. Yo hi koci bhikkhave bhikkhu vā bhikkhuṇī vā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati, tassa diṭṭhe ceva dhamme1 pañca sahadhammikā vādānupātā gārayhā ṭhānā2 āgacchanti. Katame pañca: Saddhāpi nāma te nāhosi kusalesu dhammesu. Hirīpi nāma te nāhosi kusalesu dhammesu. Ottappampi nāma te nāhosi kusalesu dhammesu. Viriyampi nāma te nāhosi kusalesu dhammesu. Paññāpi nāma te nāhosi kusalesu dhammesu. Yo hi koci bhikkhave bhikkhu vā bhikkhuṇī vā sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati, tassa diṭṭhe ceva dhamme ime pañca sahadhammikā vādānupātā gārayhā ṭhānā2 āgacchanti.

Yo hi koci bhikkhave bhikkhu vā bhikkhuṇī vā sahāpi dukkhena sahāpi domanassena assumukho rudamāno paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati, tassa diṭṭhe ceva dhamme pañca sahadhammikā pāsaṃsā ṭhānā3 āgacchanti. Katame pañca:

1. Diṭṭhevadhamme machasaṃ 2. Gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchanti sīmu 3. Pāsaṃsaṃ ṭhānaṃ sīmu.

[BJT Page 008] [\x 8/] Saddhāpi nāma te ahosi kusalesu dhammesu. Hirīpi nāma te ahosi kusalesu dhammesu. Ottappampi nāma te ahosi kusalesu dhammesu. Viriyampi nāma te ahosi kusalesu dhammesu. Paññāpi nāma te ahosi kusalesu dhammesu. Yo hi koci bhikkhave bhikkhu vā bhikkhuṇī vā sahāpi dukkhena sahāpi domanassena assumukho rudamāno paripuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ carati tassa [PTS Page 005] [\q 5/] diṭṭhe ceva dhamme ime pañca sahadhammikā. Pāsaṃsā ṭhānā āgacichantīti. 5. 1. 1. 6 (Akusalasamāpattisuttaṃ)

6. Na tāva bhikkhave akusalassa samāpatti hoti. Yāva saddhā paccupaṭṭhitā hoti kusalesu dhammesu. Yato ca kho bhikkhave saddhā antarahitā hoti, assaddhiyaṃ pariyuṭṭhāya tiṭṭhati, atha akusalassa samāpatti hoti.

Na tāva bhikkhave akusalassa samāpatti hoti, yāva hiri paccupaṭṭhitā hoti kusalesu dhammesu. Yato ca kho bhikkhave hiri antarahitā hoti, ahirikaṃ pariyuṭṭhāya tiṭṭhati, atha akusalassa samāpatti hoti.

Na tāva bhikkhave akusalassa samāpatti hoti yāva ottappaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti kusalesu dhammesu. Yato ca kho bhikkhave ottappaṃ antarahitaṃ hoti. Anottappaṃ pariyuṭṭhāya tiṭṭhati, atha akusalassa samāpatti hoti.

Na tāva bhikkhave akusalassa samāpatti hoti yāva viriyaṃ paccupaṭṭhitaṃ hoti kusalesu dhammesu. Yato ca kho bhikkhave viriyaṃ antarahitaṃ hoti, kosajjaṃ pariyuṭṭhāya tiṭṭhati, atha akusalassa samāpatti hoti.

Na tāva bhikkhave akusalassa samāpatti hoti yāva paññā paccupaṭṭhitā hoti kusalesu dhammesu. Yato ca kho bhikkhave paññā antarahitā hoti, duppaññā pariyuṭṭhāya tiṭṭhati, atha akusalassa samāpatti hotīti.

5. 1. 1. 7 (Kāmesu palāḷitasuttaṃ)

7. Yebhūyyena bhikkhave sattā kāmesu palāḷitā. 1 Asitavyābhaṅgiṃ 2 bhikkhave kulaputto ohāya agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, saddhāpabbajito 4 kulaputto'ti alaṃ vacanāya. Taṃ kissa hetu:

Labbhā 4 bhikkhave yobbanena kāmā. Te ca kho yādisā vā tādisā vā ye ca bhikkhave hīnā kāmā, ye ca majjhimā kāmā. Ye ca paṇītā kāmā sabbe kāmā "kāmā"tveva saṅkhaṃ gacchanti.

1. Laḷitāmachasaṃ, lasitāsyā 2. Asitabyābhaṅgiṃmachasaṃ 3. Saddhosyā 4. Labhā hi syā:

[BJT Page 010] [\x 10/]

[PTS Page 006] [\q 6/] seyyathāpi bhikkhave daharo kumāro mando uttānaseyyako dhātiyā pamādamanvāya kaṭṭhaṃ vā kaṭhalaṃ vā mukhe āhareyya, tamenaṃ dhāti sīghasīghaṃ1manasi kareyya sīghasīghaṃ manasi karitvā sighasīghaṃ āhareyya, no ce sakkuṇeyya sighasīghaṃ āharituṃ vāmena hatthena sīsaṃ pariggahetvā dakkhiṇena hatthena vaṅkaṅguliṃ 2karitvā salohitampi āhareyya taṃ kissa hetu: atthesā bhikkhave kumārassa vihesā, nesā natthīti vadāmi. Karaṇīyañca3 kho etaṃ bhikkhave dhātiyā atthakāmāya hitesiniyā anukampikāya anukampaṃ upādāya.

Yato ca kho so bhikkhave kumāro vuddho hoti alaṃpañño anapekkhā pana4 bhikkhave dhāti tasmiṃ kumāre hoti 'attaguttodāni kumāro nālaṃ pamādāyā'ti.

Evameva kho bhikkhave yāvakīvañca bhikkhuno saddhāya akataṃ hoti kusalesu dhammesu, hiriyā akataṃ hoti kusalesu dhammesu, ottappena akataṃ hoti kusalesu dhammesu, viriyena akataṃ hoti kusalesu dhammesu, paññāya akataṃ hoti kusalesu dhammesu, anurakkhitabbo tāva me so bhikkhave bhikkhu hoti.

Yato ca kho bhikkhave bhikkhuno5 saddhāya kataṃ hoti kusalesu dhammesu, hiriyā kataṃ hoti kusalesu dhammesu, ottappena kataṃ hoti kusalesu dhammesu, viriyena kataṃ hoti kusalesu dhammesu, paññāya kataṃ hoti kusalesu dhammesu, anapekho dānāhaṃ bhikkhave tasmiṃ bhikkhusmiṃ homi 'Attaguttodāni bhikkhu6 nālaṃ pamādāyā'ti.

5. 1. 1. 8 (Cavanasuttaṃ)

8. Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Katamehi pañcahi: Assaddho bhikkhave bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti [PTS Page 007] [\q 7/] saddhamme. Ahiriko bhikkhave bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Anottappī bhikkhave bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Kusīto bhikkhave bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Duppañño bhikkhave bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme

Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme.

1. Sīghaṃ sīghaṃmachasaṃ 2. Vaṅkaṅgulaṃsyā 3. Saraṇīyañcakatthaci 4. Dānimachasaṃ 5. Bhikkhusyā 4. Bhikkhave bhikkhusyā.

[BJT Page 012. [\x 12/] ]

Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu na cavati, patiṭṭhāti saddhamme. Katamehi pañcahi: Saddho bhikkhave bhikkhu na cavati, patiṭṭhāti saddhamme hirimā bhikkhave bhikkhū na cavati, patiṭṭhāti saddhamema ottappī bhikkhave bhikkhū na cavati patiṭṭhāti saddhamme Āraddhaviriyo bhikkhave bhikkhu na cavati, patiṭṭhāti saddhamme. Paññavā bhikkhave bhikkhū na cavati, patiṭṭhāti saddhamme. Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhū na cavati patiṭṭhāti saddhammeti.

5. 1. 1. 9 (Paṭhama agārava suttaṃ) 9. Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Katamehi pañcahi:

Assaddho bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Ahiriko bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Anottappī bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Kusīto bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme. Duppañño bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme.

Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu agāravo appatisso cavati, nappatiṭṭhāti saddhamme.

[PTS Page 008] [\q 8/] pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati, patiṭṭhāti saddhamme. Katamehi pañcahi:

Saddho bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati patiṭṭhāti saddhamme. Hirimā bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati patiṭṭhāti saddhamme. Ottappī bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati patiṭiṭhāti saddhamme. Āraddhaviriyo bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati patiṭṭhāti saddhamme. Sappañño bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati, patiṭṭhāti saddhamme. Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu sagāravo sappatisso na cavati, patiṭṭhāti saddhammeti.

[BJT Page 014. [\x 14/] ] 5. 1. 1. 10 (Dutiya agārava suttaṃ)

10. Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ katamehi pañcahi:

Assaddho bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Ahiriko bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Anottappi bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Kusīto bhikkhave agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Duppañño bhikkhave bhikkhu agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ.

Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu agāravo appatisso abhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ.

Pañcahi bhikkhave dhammehi samannāgato bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ katamehi pañcahi.

Saddho bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Hirimā bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ viraḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Ottappī [PTS Page 009] [\q 9/] bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Āraddhaviriyo bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ. Paññavā bhikkhave bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjituṃ.

Imehi kho bhikkhave pañcahi dhammehi samannāgato bhikkhu sagāravo sappatisso bhabbo imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjitunti.

Sekhabalavaggo paṭhamo

Tassuddānaṃ: Saṅkhittaṃ vitthataṃ dukkhaṃ1 bhataṃ sikkhāya pañcamaṃ, Samāpatti ca kāmesu cavanā dve agāravāti.

1. Dukkhāmachasaṃ